کتاب حق زارعانه در حقوق ایران

از گذشته دور، در مناطقی از ایران، زارعین، زمین های بایر و غیر قابل کشت را با اذن مالکین و ارباب ها متصرف می گشتند، سپس با انجام عملیات زراعی از قبیل شخم زدن، تسطیح و ... باعث رونق زمین ها شده و آن ها را به دایر تبدیل می نمودند. در حقیقت ، با این گونه عملیات زراعی، زمین ها مرغوبیت یافته و بازدهی آن ها برای سال های بعد افزایش می یافت. همواره در این زمینه بخصوص درصورت طرح دعوا بین مالک زارع، سوالاتی برای قضات محاکم و حقوق دانان مطرح بود؛ این که، ماهیت حقوقی دسترنج زارع چه می باشد؟ آیا ارزش ریالی می توان برای آن در نظر گرفت؟ در صورت صحت، چگونه قابل استیفاء است؟ دعاوی مرتبط با آن کدامند؟ در این تحقیق نگارنده با کنکاش در دیدگاه فقهای معاصر ، دکترین حقوقی و با تکیه بر رویه قضایی به سوالات مذکور باسخ گفته است؟