معرفی کتاب مجموعه سؤالات چهارگزینه‌ای آیین دادرسی کیفری با پاسخ تشریحی

کتاب مجموعه سؤالات چهارگزینه‌ای آیین دادرسی کیفری با پاسخ تشریحی سؤالات ده سال اخیر آزمون‌های حقوقی وکالت و قضاوت و سراسری تحصیلات تکمیلی جمع آوری شده است و پس از جمع آوری، سؤالاتی که بر مبنای قانون قدیم طراحی شده بود، اصللاح و به روز رسانی شدند.

نکته‌ای که اینجا لازم هست گفته شود این است که در این کتاب سؤالات به صورتی طبقه بندی شده است که به ترتیب ابتدا سؤالات آزمون وکالت، مرکز وکلا، بعد قضاوت و بعد از آن آزمون ارشد و دکتری بعد از پایان هر فصل از قوانین تدوین شده اند و حتی ترتیب سؤالات این آزمون‌ها بر اساس سال برگزاری آزمون به صورتی است که مثلاً برای آزمون قضاوت ابتدا سؤالات سال 1390 قضاوت، بعد 1391 قضاوت و به ترتیب تا 1400 تدوین شده است.

و برای وکالت، ارشد و دکتری نیز به همین ترتیب می‌باشد. این روشی که انجام شده است به این صورت تا الان برای اولین بار هست که در درس کتاب آیین دادرسی کیفری انجام می‌شود. علاوه بر این، نکات مهم قوانین زیر آنها خط کشیده شده و بعضاً نیز به صورت پررنگ مشخص شده اند و نکاتی که بسیار مهم تر به نظر می‌آمدند علاوه بر خط کشی، پررنگ هم شده اند.یکی از مزایای این کتاب این است که داوطلب به راحتی می‌تواند سؤالات مربوط به آزمون مورد نظر به آن سال را پیدا و بر حسب سلیقه و نوع آزمونی که می‌خواهد در آن شرکت کند، سؤالات آن آزمون را مطالعه نماید.

با توجه به این که در درس آیین دادرسی کیفری بیشتر سؤالاتی که در آزمون‌های حقوقی مطرح می‌شود نص ماده است و در مقایسه با دروس دیگر به نسبت راحت تر است، به نظر ضرورتی به خواندن مطالب بسیار و سؤالات فراوان برای آزمون‌های حقوقی نمی‌باشد، و این کتاب نیز با توجه به همین  مطلب تألیف گردیده است.

سؤالاتی که در این کتاب تدوین شده با دقت در قانون و آراء وحدت رویه می‌توان پاسخ بسیاری از آنها را به درستی داد و از این نظر در خیلی از سؤالات نیاز به توضیح اضافه نبود و به همین خاطر علاوه بر تدوین آراء ده سال اخیر هیئت عمومی دیوان عالی کشور در آخر کتاب، آراء وحدت رویه دیگری نیز که در کتاب از آنها سؤال طرح شده تا حد امکان به آن اضافه شده است.

اگر داوطلب مواد قانونی را با دقت مطالعه کند و سؤالات و پاسخ آنها را نیز با دقت مورد ارزیابی قرار دهد می‌تواند در این درس با توجه به شکلی بودن قانون آیین دادرسی کیفری و سؤالات نص محور آن در بیشتر آزمون‌های حقوقی درصد مطلوبی را کسب کند و از این جهت خود را از خواندن منابع پر حجم بی نیاز کند. با این حال اگر داوطلب در کنار این مطالب نیاز به یک منبع را برای آزمون‌های حقوقی در خود احساس می‌کند می‌تواند کتاب نکته‌ها در آیین دادرسی کیفری دکتر علی خالقی را که پاسخ بعضی از سؤالات این کتاب نیز بر مبنای آن جواب داده شده است را مطالعه نماید.

ماده 1 ـ آیین دادرسی کیفری مجموعه مقررات و قواعدی است که برای کشف جرم، تعقیب متهم، تحقیقات مقدماتی، میانجیگری، صلح میان طرفین، نحوه رسیدگی، صدور رأی، طرق اعتراض به آراء، اجرای آراء، تعیین وظایف و اختیارات مقامات قضایی و ضابطان دادگستری و رعایت حقوق متهم، بزه‌دیده و جامعه وضع می‌شود.

ماده 2 ـ دادرسی کیفری باید مستند به قانون باشد، حقوق طرفین دعوی را تضمین کند و قواعد آن نسبت به اشخاصی که در شرایط مساوی به سبب ارتکاب جرائم مشابه تحت تعقیب قرار می‌گیرند، به صورت یکسان اعمال شود.

ماده 3 ـ مراجع قضایی باید با بی‌طرفی و استقلال کامل به اتهام انتسابی به اشخاص در کوتاه‌ترین مهلت ممکن، رسیدگی و تصمیم مقتضی اتخاذ نمایند و از هر اقدامی که باعث ایجاد اختلال یا طولانی شدن فرایند دادرسی کیفری می‌شود، جلوگیری کنند.

ماده 4 ـ اصل، برائت است. هرگونه اقدام محدودکننده، سالب آزادی و ورود به حریم خصوصی اشخاص جز به حکم قانون و با رعایت مقررات و تحت نظارت مقام قضایی مجاز نیست و در هر صورت این اقدامات نباید به گونه‌ای اعمال شود که به کرامت و حیثیت اشخاص آسیب وارد کند.

ماده 5 ـ متهم باید در اسرع وقت، از موضوع و ادله اتهام انتسابی آگاه و از حق دسترسی به وکیل و سایر حقوق دفاعی مذکور در این قانون بهره‌مند شود.

ماده 6 ـ متهم، بزه‌دیده، شاهد و سایر افراد ذی‌ربط باید از حقوق خود در فرایند دادرسی آگاه شوند و ساز وکارهای رعایت و تضمین این حقوق فراهم شود.

ماده 7 ـ در تمام مراحل دادرسی کیفری، رعایت حقوق شهروندی مقرر در «قانون احترام به آزادی‌های مشروع و حفظ حقوق شهروندی مصوب 15 /2 /1383» از سوی تمام مقامات قضایی، ضابطان دادگستری و سایر اشخاصی که در فرایند دادرسی مداخله دارند، الزامی است. متخلفان علاوه بر جبران خسارات وارده، به مجازات مقرر در ماده (570) قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده) مصوب 2 /3 /1375 محکوم می‌شوند، مگر آنکه در سایر قوانین مجازات شدیدتری مقرر شده باشد.

 

       

بخش اول: کلیا ت  11

فصل اول: تعریف آیین دادرسی کیفری و اصول حاکم بر آن 12

فصل دوم: دعوای عمومی و دعوای خصوصی        13

 

بخش دوم: کشف جرم و تحقیقات مقدماتی         35

فصل اول: دادسرا و حدود صلاحیت آن  36

فصل دوم: ضابطان دادگستری و تکالیف آنان      40

فصل سوم: وظایف و اختیارات دادستان 55

فصل چهارم: وظایف و اختیارات بازپرس            75

مبحث اول- اختیارات بازپرس و حدود آن          75

مبحث دوم ـ صلاحیت بازپرس           88

فصل پنجم: معاینه محل، تحقیق محلی، بازرسی و کارشناسی          96

فصل ششم: احضار، جلب و تحقیق از متهم، شهود و مطلعان            110

مبحث اول- احضار، جلب و تحقیق از متهم         110

مبحث دوم ـ احضار و تحقیق از شهود و مطلعان   126

فصل هفتم: قرارهای تأمین و نظارت قضایی        132

فصل هشتم: اقدامات بازپرس و دادستان پس از ختم تحقیقات          163

فصل نهم: تحقیقات مقدماتی جرائم اطفال و نوجوانان        184

فصل دهم: وظایف و اختیارات دادستان کل کشور 188

 

بخش سوم: دادگاه‌های کیفری، ر سیدگی و صدور رأی        191

فصل اول: تشکیلات و صلاحیت دادگاه‌های کیفری            192

فصل دوم: رسیدگی به ادله اثبات        244

فصل سوم: رسیدگی در دادگاه‌های کیفری          250

مبحث اول ـ کیفیت شروع به رسیدگی 250

مبحث دوم ـ ترتیب رسیدگی 268

مبحث سوم ـ صدور رأی       271

فصل چهارم: رسیدگی در دادگاه کیفری یک       276

مبحث اول ـ مقدمات رسیدگی           276

مبحث دوم ـ ترتیب رسیدگی 282

مبحث سوم ـ صدور رأی       286

فصل پنجم: رأی غیابی و واخواهی       289

فصل ششم: رسیدگی در دادگاه اطفال و نوجوانان 293

مبحث اول- تشکیلات          293

مبحث دوم ـ ترتیب رسیدگی 294

فصل هفتم: احاله   298

فصل هشتم: رد دادرس        304

 

بخش چهارم: اعتراض به آراء  311

فصل اول: کلیات    312

فصل دوم: کیفیت رسیدگی دادگاه تجدیدنظر استان          332

فصل سوم: کیفیت رسیدگی دیوان عالی کشور     345

فصل چهارم: اعاده دادرسی    354

 

بخش پنجم: اجرای احکام کیفری و اقدامات تأمینی و تربیتی            369

فصل اول: کلیات    370

فصل دوم: اجرای مجازات حبس          385

فصل سوم: اجرای محکومیت‌های مالی   391

فصل چهارم: اجرای سایر احکام کیفری  396

فصل پنجم: اجرای قرار تعلیق اجرای مجازات، آزادی مشروط، قرار تعویق صدور حکم، نظام نیمه‌آزادی و آزادی تحت نظارت سامانه‌های الکترونیکی     400

 

بخش ششم: هزینه دادرسی   403

 

بخش هفتم: سایر مقررات      407

 

بخش هشتم: آیین دادرسی جرائم نیروهای مسلح 411

 

فصل اول: کلیات    412

فصل دوم: تشکیلات دادسرا و دادگاه‌های نظامی   415

فصل سوم: صلاحیت            421

فصل چهارم: کشف جرم و تحقیقات مقدماتی       426

مبحث اول ـ ضابطان نظامی و تکالیف آنان        426

مبحث دوم ـ کارشناسی       430

مبحث سوم ـ احضار            430

مبحث چهارم ـ قرار بازداشت موقت      431

مبحث پنجم ـ مرور زمان      435

فصل پنجم: وکالت در دادسرا و دادگاه نظامی      436

فصل ششم: ترتیب رسیدگی، صدور و ابلاغ رأی    438

فصل هفتم: تجدیدنظر و اعاده دادرسی  440

فصل هشتم: اجرای احکام      443

فصل نهم: زندان‌ها و بازداشتگاه‌های نظامی         444

 

بخش نهم: رسیدگی الکترونیکی          445

 

بخش دهم: آیین دادرسی جرائم رایانه‌ای            453

 

بخش یازدهم: آیین دادرسی جرائم اشخاص حقوقی           461

 

بخش دوازدهم: سایر مقررات  469

 

آرای وحدت رویه    471

منابع      487